Hiszpańscy naukowcy z Uniwersytetu w Walencji odkryli gen ułatwiający dożycie 100 lat. I nie chodzi tu o wegetację, niepełnosprawność i wszystkie te rzeczy kojarzące się ze starością, tylko o zakodowanie życia w dobrym zdrowiu – z energią i wigorem.
Kluczowa informacja: o ile włączanie i wyłączanie genów najczęściej nie zależy od Twojej woli, tak tym konkretnym genem można zręcznie sterować za pomocą diety. W tekście znajdziesz listę konkretnych produktów (wiadomo, że na końcu, ale nie napiszę tego wprost, żeby nie ominęły Cię ważne informacje, jak będziesz przewijać tekst).
Przebieg badań
Naukowcy pobrali próbki krwi od mieszkańców różnych części basenu Morza Śródziemnego. Interesowali ich głównie siedemdziesięcio- i stulatkowie, a konkretnie to, co różni obie grupy. 30 lat to spory dystans – praktycznie całe jedno pokolenie. Badacze liczyli więc, że dzięki skrupulatnym porównaniom uchwycą przebieg procesu starzenia w mocno zaawansowanej fazie.
Efekty przeszły oczekiwania, bo z pomocą metod bioinformatycznych znaleźli aż 1721 mierzalnych różnic. Dalsze analizy wykazały, które z nich są najbardziej istotne. I w ten oto sposób świat dowiedział się o niezwykłym znaczeniu genu nazwanego Bcl-xL. Nazwijmy go dla uproszczenia: BICEX.
Jeden gen, a trzy zbawienne funkcje
Gen BICEX reguluje kilka funkcji kluczowych dla zachowania młodego i zdrowego ciała.
- Po pierwsze, kontroluje apoptozę. Innymi słowy, potrafi powstrzymać Twoje komórki od samobójstwa lub je do niego zmusić. Przebudowa organizmu trwa przez całe życie, dlatego apoptoza to absolutnie normalny i potrzebny nam proces, ale gdy zaczyna dotyczyć nie tych komórek, co trzeba, starzejesz się szybciej. Zbyt szybko. W Twoim interesie jest, by ginęły wyłącznie chore i naprawdę stare komórki, na które naprawdę przyszedł już czas. BICEX pomaga uregulować i uspokoić ten proces. To jednak nie koniec – ma on taką moc,
że potrafi zmienić komórki nowotworowe w bandę lemingów, zmuszając je do samobójstwa. Nie jest więc niespodzianką, że gen BICEX przejawia wyraźnie większą aktywność u zdrowych stulatków niż u siedemdziesięciolatków. Jakby tego było mało, stulatkowie wygrali nawet porównanie z młodzieżą. W sumie to logiczne – żeby dożyć setki, trzeba mieć naprawdę sprawny organizm. - Po drugie, naukowcy sądzą, że zwiększona aktywność BICEXU utrzymuje komórki stulatków w pełni życia, wigoru i witalności – z zachowaniem zdolności do ciężkiej i efektywnej pracy. Wyjaśniałoby to, dlaczego u zdrowych stulatków układ odpornościowy funkcjonuje identycznie jak u młodzieży. Dotyczy to zwłaszcza tzw. Naturalnych Zabójców (Komórki NK – Natural Killers), które czyszczą ciało z wszelkiego syfu (czyli z patogenów i komórek nowotworowych).
- Po trzecie, gen BICEX chroni nasze komórki przed uszkodzeniami ze strony stresu oksydacyjnego. Jest we krwi coś takiego jak wskaźnik MDA (dwualdehyd malonowy). Im go mniej, tym lepiej, bo świadczy to o efektywnym pacyfikowaniu wolnych rodników tlenowych. U zdrowych stulatków stężenie MDA okazało się oczywiście wyjątkowo niskie.
Ile lat możesz zyskać dzięki tej wiedzy
Hiszpanie przetestowali swoją teorię w praktyce, przeprowadzając eksperyment na modelowym gatunku nicieni (Caenorhabditis elegans – to taki robaczek, którego używa się do badań ze względu na wyjątkowo korzystny zestaw cech, w tym szybki przebieg życia). Uaktywnili im gen Bcl-xL i zaczęli obserwować, co się stanie. Efekt był wyraźny, by nie rzec: spektakularny. Oto wykres długości życia dla zwykłych oraz ulepszonych nicieni. Jeśli dałoby się przynajmniej częściowo powtórzyć ten efekt u ludzi, żylibyśmy wyraźnie dłużej. 10-20% przełożyłoby się w Polsce na dodatkowe 7-16 lat życia.
Komentując swoje odkrycie, Hiszpanie powiedzieli, że „stanowi ono ekscytujące, nowe spojrzenie na długowieczność. Pokazuje jedną z dróg do wyjątkowo długiego, a co najważniejsze zdrowego życia. Zebrane dane sugerują, że ci szczęśliwcy, którzy dożyli setki w dobrym zdrowiu, zachowali zdolność do regulacji genów chroniących przed skutkami starzenia się. Dotyczy to zwłaszcza genu Bcl-xL”.
Co jeść, żeby wolniej się starzeć
Cóż, nikt chyba nie chciałby przeżyć ostatnich lat jako skostniały, schorowany, cierpiący i ledwo poruszający się człowiek. Warto więc postarać się, by zachować dobre zdrowie, wigor i pełnię sił tak długo, jak się da. Od czego możesz zacząć? Najlepiej od jedzenia. Poniżej zamieszczam listę produktów, które wspomagają gen Bcl-xL i zwiększają Twoje szanse na długie życie w pełni sił:
- Soja (wzmacnia działanie Bcl-xL, ale i chroni przed potencjalnymi skutkami udaru. Zawarte w niej izoflawony prawdopodobnie zmniejszają też ryzyko choroby Alzheimera).
- Winogrona, jagody, zioła (zawierają tzw. proantocyjanidyny).
- Herbata, jabłka, cebula (zawierają kwercetynę – jeden z flawonoidów).
- Witamina D
Nie wiem jak Ty, ale ja ruszam do sklepu. Czas uzupełnić lodówkę 😉
Źródełka: |
Borras C, Abdelaziz KM, Gambini J, Serna E, Inglés M, de la Fuente M, Garcia I, Matheu A, Sanchís P, Belenguer A, Errigo A, Avellana JA, Barettino A, et al. Human exceptional longevity: transcriptome from centenarians is distinct from septuagenarians and reveals a role of Bcl-xL in successful aging. Aging (Albany NY). 2016; 8:3185-3208. |
Lovekamp-Swan T, Glendenning M, Schreihofer DA. A high soy diet reduces programmed cell death and enhances bcl-xL expression in experimental stroke. Neuroscience. 2007 Sep 7;148(3):644-52. Epub 2007 Jul 17. |
Lovekamp-Swan T, Glendenning M, Schreihofer DA. A high soy diet enhances neurotropin receptor and Bcl-XL gene expression in the brains of ovariectomized female rats. Brain Res. 2007 Jul 23;1159:54-66. Epub 2007 May 26. |
Feng JF, He LL, Li D, Yuan LH, Yu HL, Ma WW, Yang Y, Xi YD, Ding J, Xiao YX, Xiao R. Antagonizing effects of soybean isoflavones on β-amyloid peptide-induced oxidative damage in neuron mitochondria of rats. Basic Clin Pharmacol Toxicol. 2012 Oct;111(4):248-53. |
Basu A, Haldar S. Dietary isothiocyanate mediated apoptosis of human cancer cells is associated with Bcl-xL phosphorylation. Int J Oncol. 2008 Oct;33(4):657-63. |
Ray SD1, Kumar MA, Bagchi D. A novel proanthocyanidin IH636 grape seed extract increases in vivo Bcl-XL expression and prevents acetaminophen-induced programmed and unprogrammed cell death in mouse liver. Arch Biochem Biophys. 1999 Sep 1;369(1):42-58. |
Yonguc GN, Dodurga Y, Adiguzel E, Gundogdu G, Kucukatay V, Ozbal S, Yilmaz I, Cankurt U, Yilmaz Y, Akdogan I. Grape seed extract has superior beneficial effects than vitamin E on oxidative stress and apoptosis in the hippocampus of streptozotocin induced diabetic rats. Gene. 2015 Jan 25;555(2):119-26. |
Mi Y, Tu L, Wang H, Zeng W, Zhang C. Supplementation with quercetin attenuates 4-nitrophenol-induced testicular toxicity in adult male mice. Anat Rec (Hoboken). 2013 Oct;296(10):1650-7. |
Zhang A, Wang Y, Xie H, Zheng S. Calcitriol inhibits hepatocyte apoptosis in rat allograft by regulating apoptosis-associated genes. Int Immunopharmacol. 2007 Aug;7(8):1122-8. |